• Wat is God?  19 december 2020

  Wat is God? Als ik deze vraag intik bij Google, wordt die meteen gecorrigeerd naar Wie is God? Het is tekenend voor mijn zoektocht. En wat zoek ik nu eigenlijk precies?

  Ook bijzonder is deze zin bij Wikipedia: “Een god of godheid is een hypothetisch bovennatuurlijke entiteit die door gelovigen als machtig, bovenmenselijk wezen wordt aanbeden en verantwoordelijk wordt geacht voor bepaalde aspecten van de werkelijkheid, dan wel voor de werkelijkheid als geheel.” 

  Mijn aversie tegen het woord God wordt er alleen maar mee gevoed. Gek misschien, maar ik heb die aversie altijd gehad. En toch voel ik me ook Christelijk. Ik ben katholiek opgegroeid en in 2019 heb ik de belijdenis gedaan voor de Remonstrantse kerk. Maar daarin heb ik ook beleden dat ik niet geloof in God en wel in het universum als een wonderlijk geheel van al dat is, in samenhang met elkaar. Inclusief het goddelijke. Want dat goddelijke ervaar ik wel, in de enorme complexiteit van het al. Heel filosofisch eigenlijk, des Spinoza’s. 

  Maar ik geloof niet in een God die verantwoordelijk is voor mijn werkelijkheid. Ik geloof ook niet in een verwoestende God, of in een God van wie alle niet-gelovigen denken dat God is. Al bestaan in mijn wereld die niet-gelovigen eigenlijk niet. Want niet geloven is ook geloven. Je gelooft alleen iets anders. Want nog steeds is God geen exacte wetenschap. Maar dat is een heel andere discussie.

  Ik geloof ook niet in een oppermachtige, of een God die oordeelt. Ik geloof niet in een wezen, of iets dat bovenmenselijk is. Ik aanbid niet, maar heb wel een heel grote achting. Ik zie het goddelijke namelijk in alles. In jou. In mij. In de omgeving. Als ik praat met mensen buiten onze Kapel, dan is het beeld van God al snel iets of iemand dat helemaal niet overeenkomt met mijn werkelijkheid. Als ik zou zeggen dat ik geloof in God, dan zouden zoveel anderen daar een beeld van krijgen dat niet klopt met wat ik bedoel. 

  Het gevolg daarvan is dat ik me buiten de Kapel al heel snel onbegrepen voel. Terwijl ik iets goddelijks ervaar op een spirituele manier, waarvan ik denk dat veel mensen dat best kunnen herkennen. En dat vind ik uitermate frustrerend. Want ik wil zo graag begrepen worden. En ik wil zo graag delen. Delen in wat ik denk dat zo bijzonder is in onze wereld, in ons al. Ik wil zo graag verbinden.

  En dus zoek ik andere woorden. Andere manieren om die verbinding te maken. Ik zoek verbreding en verdieping tegelijk. En precies dat is de reden dat ik me niet meer laat beperken. Ik heb me daarom sinds kort óók aangesloten bij Vrijzinnigen Nederland. Omdat ik niet meer hoef te kiezen. Alles kan er zijn. 

  Jacqueline Machino

• Alfred van Rappard: Keuzes maken 19 december 2020

  

  Alfred van Rappard maakt deel uit van zowel het Team Duurzaamheid, als van de ( loso sche) boekenkring. Tegen deze achtergrond maakte hij deze fotocollage.

  We zien links een rots- wand die hij fotogra- feerde in het noordelijk deel van de Spaanse Pyreneeën. Rechts zijn we dichter bij huis: het Corversbos en de hei. Links is de kant die kaal, woest en dreigend is,

  je kan er niets mee. De rotswand symboliseert dat wat je verwerkt en geaccepteerd hebt, de opgedane levensken- nis, het verdriet, de teleurstellingen en de veroudering.

  Rechts is er leven, is er kleur. We zien het licht van de zon, het goudgeel van de herfst, het groen van een aantal bomen, het paars van de hei. De heide is meer het vredige, berustende en het onbeoordeelde.

  De handen zoeken naar leven en staan voor verschillende levensfasen. Zij zoeken naar zijn, naar het leven. De grote hand links-vooraan is dominant aanwezig en vooral op eigen kracht gericht. Rechts koestert een hand het groen. Daarachter betast een hand beschermend een boom. Door het ‘oog’ van de grote hand zien we een levendig-oranje hand ons toezwaaien. Die staat voor het speelse, het jonge, voor het leven dat doorgaat.

  Alfred: “Naarmate je ouder wordt, moet je je voortdurend aanpassen aan omstan- digheden die moeizamer worden. Het bijhouden van je geest en lichaam vergt erg veel van je. Kunst doet je alles vanuit een ander gezichtspunt waarnemen, helpt je met het verwerken van veranderingen en biedt voedzame vreugde.”

  Peter Korver

• ‘Even op adem komen’ komt even op adem 19 december 2020

  In januari en februari 2021 is er geen Even op adem komen.

  De huidig onzekere tijd maakt dat we even pas op de plaats maken.
  We doen in de tussentijd nieuwe inspiratie op. Houd over het vervolg de website en de (digitale) nieuwsbrief in de gaten!

  Team even op adem komen

• Live stream vanuit de Kapel 31 oktober 2020

  Echt horen wij menigeen denken?
  Ja, echt.

  Het had heel wat voeten in de aarde en onze trouwe koster stond het zweet soms in de handen, maar het is nu uitgebreid getest en bekeken en alles doet het.

  Voortaan kunt u de Kapel vieringen ook via onze live stream volgen op ons YouTube kanaal.

  Als u op ons YouTube kanaal bent aangeland ziet u de aankomende live stream viering staan met daarnaast de voorbije gestreamde vieringen.

  Zo komen wij elkaar weer een beetje meer nader in deze soms isolerende en afstandelijke tijden.

• 2021: van start met twee nieuwe predikanten 31 oktober 2020

  Zoals u wellicht weet neemt de Kapel begin 2021 afscheid van haar twee voorgangers. Ds. Peter Korver verlaat de Kapel na ruim 20 jaar, Monika Rietveld, pastoraal werker, na vijf jaar. Natuurlijk zullen we nog uitgebreid aandacht besteden aan het afscheid van beide!

  Het voelt rijk dat we met warmte en weemoed afscheid van hen kunnen nemen en tegelijkertijd twee nieuwe predikanten mogen verwelkomen. De Algemene Ledenvergadering van de Kapel heeft namelijk op 25 oktober twee nieuwe predikanten benoemd. Hiermee wordt de unanieme voordracht van de sollicitatiecommissie overgenomen. Elly van Kuijk gaat vanaf 1 januari aan de slag gaan, Akke-Clara Thimm-Stelwagen vanaf 1 februari. Alvast een eerste kennismaking. 

  Elly van Kuijk

  Elly is Remonstrants predikant, zij legde in 2019 haar proponentsexamen af in de Kapel. Elly startte haar loopbaan als verpleegkundige. Later deed ze de opleiding theologie en religiewetenschappen aan de Universiteit Utrecht en ze volgde het Remonstrants Seminarium. Zij heeft veel ervaring met pastoraat bij onder meer het Luchthavenpastoraat op Schiphol en het ziekenhuispastoraat in het Radboud UMC. Elly woont samen met haar man Kees in Baarn. Beide zijn al enkele jaren betrokken bij onze geloofsgemeenschap.

  De geloofsgemeenschap vormt voor Elly een belangrijke plaats: “daar kunnen en mogen we elkaar ontmoeten, beluisteren en inspireren. Betrokken op de Eeuwige, betrokken op elkaar én op de wereld, dichtbij en verder weg.”  

  Akke-Clara Thimm-Stelwagen  

  Akke-Clara is Doopsgezind predikant sinds 2004. Na haar opleiding tot leraar aardrijkskunde is ze theologie gaan studeren en vervolgens de kerkelijke opleiding aan het Doopsgezind Seminarium. Ze is ze vele jaren in het doopsgezind jeugdwerk actief geweest. Sinds 2004 heeft Akke-Clara in verschillende Doopsgezinde gemeenten gestaan.  Ze woont in Mijdrecht, samen met haar man Paul, eveneens Doopsgezind predikant. Akke-Clara kijkt er naar uit om aan de slag te gaan in de Kapel: “Graag ontmoet ik u in levenden lijve, zodat we elkaar kunnen leren kennen. Ik vind mensen belangrijk, zorgen voor elkaar, en samen zoeken naar de betekenis van de Eeuwige voor ons leven.”

• Advent: Jezus – categorie onbekend 30 oktober 2020

  Bij de kringloopwinkel lag voor drie euro een befaamd theologisch werk: ‘Jezus. Het verhaal van een levende’ van de katholieke theoloog Edward Schillebeeckx (1914-2009). Het verscheen in 1974 en was baanbrekend en revolutionair, zeker binnen de katholieke wereld.

  Het doel was: “De breuk tussen de academische theologie en de concrete nood der gelovigen te overbruggen”. Waaruit bestond die nood? In de jaren zestig waren de beminde gelovigen zelf gaan nadenken. Ze geloofden minder vanzelfsprekend op gezag van de paus en meneer pastoor. De tijden waren veranderd, Steeds meer mensen waren hoger opgeleid en wisten meer; de televisie had de wereld geopend en presenteerde een veelheid aan visies. Zo waren de gelovigen gaan twijfelen, ze kwamen in geloofsnood. 

  Schillebeeckx, een Vlaamse dominicaan en een minzaam mens, kwam tot inzichten die Jezus heel wat dichterbij brachten, dan de steile orthodoxe opvattingen over zijn goddelijkheid. Ja, hij erkende de goddelijkheid van Jezus, maar die gaat niet ten koste van zijn menselijkheid. De uniciteit van Jezus, maakt hem niet mínder mens, maar méér en daardoor is hij ‘echt mens’. De kerkelijke autoriteiten toonden zich bijzonder argwanend en zijn publicaties leidden tot een onderzoek naar zijn rechtzinnigheid. Zeker ook omdat Schillebeeckx, als officieel katholiek theoloog, de opstanding als objectieve gebeurtenis had ontkend. In later werk leunde de theoloog bovendien aan, tegen de opvattingen van de ‘pluralisme-theologie’ van de religies: de opvatting dat de ontmoeting tussen de mens en God niet meer persé in de persoon van Christus plaatsvindt.

  Uiteindelijk heeft ‘Rome’ het niet aangedurfd dit erudiete en gezaghebbende boegbeeld van progressief-katholiek Nederland te veroordelen. Maar dat de nieuwlichterij daar in de lage landen aangepakt moest worden, was evident. In rap tempo werden in Nederland sindsdien aartsconservatieve bisschoppen benoemd die het tij moesten keren. En Rome had natuurlijk gelijk. Schillebeeckx maakte veel jonge katholieken, zoals ik, bewust van wat zij allang voelden. Velen gingen in hun opvattingen al gauw veel verder dan deze theoloog en sprongen haasje over naar de ‘echte’ vrijzinnigheid. 

  Het wordt advent, de tijd van verwachtingsvol uitkijken naar de komst van Christus. Waar kijken wij naar uit? Op wie of wat hopen wij? Misschien een Jezus, die mens met ons mensen was, maar zo dicht bij God en Gods nieuwe wereld leefde, dat wij hem zoon van God zijn gaan noemen? Omdat hij de contouren van een nieuwe wereld van vrede en recht heeft laten zien? 

  In het boek Liberaal Christendom van de vrijzinnige theologen Rick Benjamins, Jan Offringa, Wouter Slob uit 2016 lezen we “We moeten niet blijven kissebissen over de vraag wie de historische Jezus was en of hij wel echt geleefd heeft. We dringen dan niet door tot de binnenkant van de Jezusruimte, het geestelijke veld waar ons hart wordt geraakt en onze levenshouding en levensinvulling verandert”. Dit zijn zinnen die tot nadenken stemmen, zoals ook deze uit het hoofdstuk over God “Dat waar ‘God’ voor staat, krijgt in de wereld een bestaan als het door ons wordt verwerkelijkt”.

  Ja, ik heb het boek van Schillebeeckx (weer) aangeschaft. Ook al omdat het onlangs een plek kreeg in de top 10 van ‘must reads’ van werken die in het DNA van een liberaal theoloog moeten zitten, om in deze tijd adequaat zijn of haar rol te kunnen vervullen. De kringloopwinkel had niet geweten waar ze het boek moesten plaatsen. Op het omslag zat een sticker ‘Jezus. Categorie onbekend’. Daar ligt nu met advent en kerst een opdracht aan ons: doordringen in het geheim dat helaas te onbekend dreigt te worden.

  ds. Peter Korver 

• Geboorte van de toekomst, vroeger en nu 30 oktober 2020

  De geboorte van een kind, zo’n pril teer wezentje dat de ogen opslaat en je aankijkt, is één en al belofte van toekomst, onbeschreven als pasgevallen sneeuw. Die belofte mogen we ons iedere Kerst in herinnering roepen met de geboorte van Jezus. Een baby’tje, een mens, een profeet die ons zicht geeft op een nieuwe toekomst, onbeschreven en oningevuld. Mogelijkheden en kansen te over. Een hoopvolle boodschap, een blijde boodschap. Een geboorte met wonderen omhuld. 

  Herders op het veld aanschouwen een hemel waardoor stralend licht breekt en ze worden overweldigd met prachtige klanken van een engelenkoor.

  Drie prachtig geklede magiërs, sterrenkijkers, brengen op hun kamelen kostbare geschenken, goud, wierook en mirre, aan dit kwetsbare, bijzondere kind.

  De vreugdevolle boodschap die ons toekomst en uitzicht biedt, wordt niet alleen in het Christendom gekend. Vele geloofstradities kennen hun eigen geboorteverhaal, allen met bijzondere kenmerken.

  Het Jodendom vertelt het geboorteverhaal van de profeet Mozes (spiegelverhaal van het geboorteverhaal van Jezus). Hoe bijzonder is het dat juist Mozes blijft leven, terwijl al die andere Hebreeuwse kinderen werden gedood. Hij groeit op in de weelde van het Egyptische hof. Dit kind, deze Mozes, is de belofte van bevrijding uit onderdrukking en benauwdheid.

  In het Hindoeïsme heeft de god Krishna een belangrijke plaats in de traditie als boodschapper. Bij zijn geboorte was de hele aarde verheugd en de natuur liet zich van haar mooiste kant zien met een ongekende bloemenpracht, een rijke schat aan vruchten en kristalhelder water in beken en rivieren. Een koor van hemelse zangers bracht met hun lofliederen het heelal in trilling. Ook Krishna wordt, als Jezus en Mozes, gezocht door belagers die niet willen dat dit onschuldige kind geboren wordt. Krishna wordt in een mand de rivier over gedragen om gered te worden.

  Toen Mohammed geboren werd, heerste er droogte en hongersnood. Het kind werd door de handen van Gabriël opgevangen. Ook hier, als bij de geboorte van Jezus, waren er sterrenkundigen die aan de stand van de hemellichamen zagen dat dit bijzondere kind tot een buitengewoon mens en leider van een volk zou opgroeien. Daar waar het kind Mohammed kwam, was er voldoende te eten, voorspoed en zegening.

  Tijdens de geboorte van Boeddha verlichtte een onvergetelijke glans het heelal. Blinden konden weer zien, doven weer horen, kreupelen weer lopen. Door een verkwikkende bries ontloken bloesems en muziekinstrumenten lieten, onbespeeld, hun tonen van bovenaardse muziek horen.

  Al deze geboorteverhalen brengen één en dezelfde boodschap: een boodschap van hoop, van toekomst. Een boodschap dat er steeds opnieuw een licht geboren kan worden in de wereld. Een licht dat door ons als mensen heen mag stralen, door u en door mij.

  Monika Rietveld

• Kapeltheater ‘Hoe eerlijk gaat het hier?’ 17 oktober 2020

  Een registratie van de vertelvoorstelling ‘Hoe eerlijk gaat het hier?’ of ‘Het verdriet van Aias’ door Marijke Broekhuijsen, gegeven in de Kapel, Hilversum op 12 oktober 2020.

  Een oud Grieks verhaal vol actuele vragen over de spanning tussen eerlijkheid en rechtvaardigheid, tussen persoonlijke erkenning en gemeenschapsbelang. Wij kunnen van de geschiedenis leren…als we willen.

  Marijke baseerde haar verhaal op Sofokles, Homeros en  hedendaags ethicus Paul Woodruff.
• (Online) viering met Peter Korver 11 oktober 11 oktober 2020

  Zondag 11 oktober ging Peter Korver voor in een viering met als thema: Een brug over woelige wateren.
  Piano: Annet Kloppert.

  De collecte is voor WereldOuders. Wij kozen voor het Samaritano programma in Nicaragua, voor gehandicapte kinderen en hun ouders op het eiland Ometepe. De kinderen wonen thuis (!) en krijgen via dit programma de extra ondersteuning en stimulans die ze nodig hebben. Wegens succes is het programma zelfs uitgebreid naar Jinotepe (op het vaste land). Door de toenemende vraag en het vele gebruik, is er een tekort aan fysiotherapiematerialen.

  Verder hebben wij onlangs besloten om, op verzoek van de Hilversumse organisatie Aandacht Helpt (een diaconaal platform, destijds opgericht voor de hulp aan vluchtelingen) mee te doen aan het opzetten van een Noodfonds. Dit betekent dat de diaconie de komende drie jaar jaarlijks €150 in dit fonds stort. Dit Noodfonds is specifiek voor vluchtelingen in Hilversum en omgeving en de uitgaven gaan via Vluchtelingenwerk. Dit geld komt nog uit ons potje voor Vluchtelingenwerk, waarvoor wij eerder gecollecteerd hebben.

  Kunt u (nog niet) naar de Kapel en wilt u wel het Pax-project of het project van WereldOuders steunen, dan kan dit door een bedrag over te maken op rekening NL 63 ABNA 0545 9221 19 t.n.v. Diaconie VGH onder vermelding van Pax of WereldOuders.
• De troost van muziek 23 september 2020

  In de roman ‘Magdalena’ uit 2015 schildert Maarten ’t Hart een portret van zijn moeder. Op de laatste pagina is hij na haar begrafenis op weg naar huis en overweegt dat de voorstelling van een leven na de dood hem geen troost kan bieden. ‘Voortleven hoeft niet en wil ik niet, in welke vorm dan ook’. Desondanks besluit hij het boek met de troostrijke gedachte: ‘maar af en toe een enkele minuut je graf uit om naar Bach te luisteren, zou mij desondanks bevallen. De Matthäus Passion lijkt me veel gevraagd, het ‘Air’ uit de Derde Suite volstaat’.

  Het lijkt erop dat zijn antwoord op de eerste vraag uit de Heidelbergse Catechismus, ‘Wat is uw enige troost, beide in het leven en sterven?’ mag luiden: klassieke muziek, of explicieter nog: Bach. De schrijver verklaarde ooit bij Adriaan van Dis dat deze com- ponist bij hem de plaats had ingenomen van God en dat hij nu even graag schopt tegen het ouderlijk geloof als dat hij Bach vergoddelijkt…

  Onheil delen Troost is de be- moediging die ons kracht geeft als wij moeten lijden aan het bestaan. Goede woorden of lichamelijk contact steunen ons dan omdat we, ondanks een verlies dat we geleden hebben, ons toch niet alleen of verlaten voelen. Er zijn anderen die het onheil dat ons treft, willen delen en meeleven tonen. Ons verdriet wordt verzacht. Maar niet alleen de aanwezigheid van liefdevolle medemensen kan dat: een godsdien- stig geloof, de natuur, de kunst of de muziek hebben eveneens troostende kracht. Ze nemen ons verdriet even op in iets dat groter is dan wijzelf.

  Woorden en muziek Bij muziek is het vaak de combinatie van woorden en muziek die ons raken. Ze verster- ken elkaar. Het ‘Erbarme Dich’ uit de Matthäus Passion grijpt veel mensen aan. Petrus heeft Christus zojuist verraden en precies na dat heftige moment laat Bach een aria klinken waarin het onnoemelijke verdriet en de ondraaglijke spijt van Petrus tot uitdrukking komen. Die spijt is zo groot, dat hij alleen God nog om medelijden kan vragen. De muziek zit dan ook vol met verdriet. Het ‘Erbarme dich’ is gecomponeerd in mineur, een toonsoort die doorgaans treurig klinkt. De melodieën van de soloviool en de zanger zijn vaak dalend en drukken daarmee droefheid uit. De hoogste noten maakt Bach vaak langer, zodat ze klinken als uitroepen van wanhoop. Omdat de viool hier solo speelt, wordt de eenzaamheid van Petrus benadrukt. Govert Jan Bach, verre nazaat van de grote componist, zegt daarover: ‘Toch blijft de troostende boodschap inspireren. Bach laat zien dat je door de moeilijke perioden in je leven heen kunt komen.’

  Peter Korver

Ouder nieuws

• Jaarthema: Over een andere boeg - ‘Over een andere boeg’ is het nieuwe jaarthema voor De Kapel. In Gooi-Noord heeft het gezamenlijke blad van de vijf vrijzinnige gemeen- schappen deze maand ‘Hoe… …
• Jan Mankes en Anne Zernike: verstild en bevlogen - Het is dit jaar een eeuw geleden dat de kunstschilder en graficus Jan Mankes (1889-1920) overleed, dertig jaar oud. In Museum MORE in Gorssel is tot… …
• Gesprekskring Levensvragen - De gesprekskring Levensvragen gaat in september weer door. Een kleine kring, een gevoel van veiligheid, open boeiende gesprekken. Eénmaal per maand komen we bij elkaar. De praat-onderwerpen… …
• Online vieringen archief - We gaan weer open en de voorlopig laatste online viering hebt u zondag 7 juni kunnen bekijken. Maar u kunt alle online vieringen blijven bekijken… …
• Protocol voor de Kapel - We gaan weer open, vieren en activiteiten ontplooien. Maar om dat te kunnen doen is het  noodzakelijk dat we ons aan goede afspraken houden. Die… …
• Concept Beleidsplan 2020 – 2025 - U kunt hier het concept beleidsplan 2020 - 2025 van de Kapel inzien. Dit plan is onder voorbehoud van goedkeuring door de algemene ledenvergadering. …
• Op de hoogte blijven van het laatste nieuws? - Met de Kapel Nieuwsbrief informeren wij u periodiek over de activiteiten in de Kapel. In deze onzekere tijden in relatie tot het Corona virus is… …
• Creatief Kerk-Zijn, doet u mee? - De crisis die momenteel wereldwijd onze levens uit evenwicht brengt geeft ook nieuwe kansen.  We worden door het besmettelijke coronavirus steeds verder geïsoleerd lijkt wel,… …
• Over leiderschap in crisistijd - Een vreemde gewaarwording om als vaste voorganger u op zondagmorgen niet persoonlijk te kunnen ontmoeten en toe te kunnen spreken! De Kapel is immers een… …
• Remonstrantse kerkdiensten op YouTube - Om toch elkaar te ontmoeten in bezinnen zullen de Remonstranten de komende drie en waarschijnlijk vier zondagen een dienst (overdenking en muziek) opnemen en via… …

Kijk voor ouder nieuws in ons Nieuwsarchief.